Het is vandaag op de kop af 1244 jaar geleden dat Karel de Grote en zijn broertje Carloman tot koningen der Franken gezalfd werden. Het is niet om het een of ander, maar deze gebeurtenis lijkt mij een heuse beschavingspoging in het Europa van na de val van het Romeinse Rijk. Maar dat zou wel eens een geheel particulier beeld van mij kunnen zijn…
Het moet wat zijn geweest, toen pakweg aan het einde van de 5e eeuw de toenmalige supermacht Rome onderuit ging en hele volksstammen – zoals in het toenmalig Brittannië – letterlijk aan hun lot werden overgelaten. Het gat had niet groter kunnen zijn en de desoriëntatie hier en daar ook niet. In Europa was het volgens mij aardig donker toen Karel en Carloman aan het hoofd van hun gebiedsdelen in het zadel stegen.
Die Romeinen interesseren me overigens niet meer zo veel. Het zijn rare jongens, dat weet ik wel. Maar het is iedereen denk ik wel duidelijk dat we hier in Nederland in de historie toch zo’n twee keer door de Italianen gered zijn. Eerst door de Romeinen die hier de basisbeschaving introduceerden en een serieuze infrastructuur aanlegden. Later – in de late middeleeuwen – brachten de Florentijnen hier de renaissance. Aan het gewicht van deze gebeurtenissen is nauwelijks te ontkomen. Italianen – daar kunnen we heel normaal over doen – zijn eigenlijk gewoon de spil en wortel van de moderne Europese beschaving. Saillant detail: de renaissance kwam in Florence op gang omdat het daar was toegestaan om blote mensen te schilderen. Zou Berlusconi soms een nieuwe golf op gang willen brengen met zijn pulp-tv?
Alle gekheid daargelaten is het huidige voorbeeld dat Italië stelt slechts te pruimen sinds Mario Monti de winkel bestiert. De B‑issue heeft eerder tegenovergesteld laten zien dat ook die spaghetti’s buitengewoon tactloos en onbeschoft kunnen zijn – zelfs “en publique” en voor het oog van de hele internationale pers. Nee, voor de brengers van de beschaving zullen we niet snel meer worden aangezien.
Maar hoe kom ik hierop? De namen Carloman en Karel; die deden mij mijn wenkbrauw optrekken. Het getuigt namelijk van een gek soort humor om twee zoons van hetzelfde gezin de gelijke naam te geven. Pepijn de Korte, hun vader, kunnen we al zo’n bijna 1250 jaar niet meer naar de reden vragen. Want het valt op. Carlo betekent: “vrije man, niet van adel” en Karel is een vernederlandsing van Carlo, waarvan Carlito weer een verkleining is. Maar gekker is die “…niet van adel”. Ik dacht dat koningen dat toch echt wel waren. Hoe dan ook, als er iets snazzy’s is met een Karel dan valt mij dat blijkbaar op. Of het komt vanzelf naar me toe, zoals vandaag. Ik weet ook niet hoe ik er bij kom om precies nu na te kijken wat er in de wereld gebeurde op 9 oktober.
Voor wat het waard is: Carloman was drie jaar oud toen hij gekroond werd. Hij was dus eigenlijk maar een Carlitomannetje. Toeval? Ik denk van wel, maar er zullen hordes mensen zijn die daar anders over denken.
