De kop op NU.nl leest: “Koperroof legt treinverkeer bij Schiphol plat”. Nu kom ik net uit een door hetzelfde probleem geplaagd Zuid-Afrika, maar daar verwacht je eigenlijk niets anders. Dat land is namelijk tot op het bot corrupt en van god los (figuurlijk, uiteraard) dus daar doen een heleboel mensen van alles om aan een beetje geld te komen. Geld is namelijk hip, dat laten alle rijke mensen daar constant zien aan alle sloebers die er op de kruispunten de duivel en zijn oude moer staan te verkopen. De clientèle bevindt zich daarentegen vaak in dure auto’s, terwijl de langs-schuifelende verkoper niets heeft om aan zijn kont te krabben.
Veel geld gaat in Afrika verloren aan inhalige politici en functionarissen. Zelf heb ik er een snelheidsbekeuring afgekocht, die met “bon” 500 Rand zou kosten en zonder 250 Rand – ofwel 34 of 17 €uro. Ik vond het te kostbaar om erg principieel te doen. 17 €uro lijkt niet veel, maar het is toch een behoorlijk plens wijn (of bier) in dat Afrikaanse, of een aardige maaltijd met een gezin van vier personen. Dus ik heb gewoon meegedaan aan die corruptie en Meneer de Agent een aardige dag bezorgd. Zijn kinderen hoop ik ook. Noem me een opportunist – wat ik alleen ben als het mij uitkomt – maar ik vond het vergrijp te klein om echt moeilijk over te doen.
Koperdiefstal is in heel Zuid-Afrika een groot probleem. Het wordt niet alleen van publieke installaties gestolen, maar ook uit woonhuizen en van boeren erven. Een van de boerderijen waar ik zelf verbleef was het doelwit van onverlaten die er de volledige transformator van de paal af hadden getrokken. We hadden daarom stroom van een generator, die natuurlijk met een hele dikke ketting aan de muur vastgeklonken zat. En ’s nachts ging hij naar binnen, anders zou ook die voorziening gepikt worden. Landelijk deden ze er van alles aan om de koperdiefstal de kop in te drukken. Overal zag je bordjes hangen met camera’s er onder met teksten als “An initiative to stop coppertheft” en dergelijke. Zelfs kwamen ze op het idee om te volgen waar dat allemaal naartoe ging (duhhh), want er werd jaarlijks meer koper uit Z.A. geëxporteerd dan er uit active mijnen werd gewonnen. Toen bleek er dus een kartelletje achter te zitten dat geleid werd door twee blanke (SIC!) dames. De criminele kopstukken waren gewoon onderdeel van de oude elite. Is dat wat. Beschamend op zijn minst.
Hier in Nederland ligt dat allemaal wat anders. Hier is corruptie niet nodig omdat de samenleving ook zonder omkoping en smeergeld wel loopt. Mensen krijgen genoeg betaald en ambtenaren hoeven zich niets te laten toeschuiven. Hier lijken het vooral de grote en rijke jongens te zijn die zichzelf verrijken met vaak “legale” corruptie in de vorm van onduidelijke bonussen, exorbitante salarissen en lucratieve commissies en lijkt de illegale corruptie in het Old Boys netwerk beperkt te zijn gezien de deining in de pers als er weer eens een gevalletje komt bovendrijven. Je zou hier te lande bijna gaan denken dat iedereen netjes is; althans, bijna iedereen.
Dus, alles bij elkaar opgeteld ben ik er dan toch benieuwd naar wat er met al dat gestolen koper en brons hier in Nederland gebeurt. Want gemakkelijk kom je er als het goed is niet van af. Je dient je te legitimeren als je koper inlevert bij de metaalboer, maar wie zegt dat die gasten wel helemaal koosjer zijn? Ik ben er laatst eens bij eentje binnen geweest en ik kan me niet voorstellen dat daar ook maar een beetje eerbaarheid op de werkvloer aanwezig was. Waarom? Omdat ik eerst werd genegeerd. Ze hadden mijn handel kennelijk niet nodig terwijl ze als een stel ambtenaren zaten te lunchen. Vervolgens werd ik schaamteloos afgezet waar ik bij stond en als laatste was het onmogelijk om een conversatie van enige intelligentie te voeren. En ik heb ondertussen geleerd dat domheid en slechtheid erg dicht bij elkaar kunnen liggen. Sociaal solide gedrag heeft helaas een minimum aan slimheid nodig. Zit je daaronder dan lijk je met een grotere waarschijnlijkheid (dan normaal) moreel niet echt zuiver op de graad te kunnen zijn. Andersom gesteld: dieven zijn dom en dat weten we al heel lang. Behalve de legale dieven hierboven; die zijn slim en slecht. En andersom bestaat er natuurlijk ook geen spijkerhard verband tussen on-slimheid en immoraliteit.
Gaan we het nog zien waar ons koper blijft? Ik verwacht er niet veel van. Toch jammer.
