Als het mee zit, dan staat Einsteins regel – dat er niets sneller kan bewegen dan het licht – totaal op zijn kop. Bij een meting door het Centre Europeénne pour la Recherche Nucléaire (CERN) is namelijk vastgesteld dat een Neutrino – afgeschoten in Zwitserland en opgevangen in Italië – zich sneller verplaatste dan een foton normaal doet, waardoor het dus veel te vroeg op zijn bestemming aankwam.
Als deze ontdekking waar is, dan is dat een nekschot voor de speciale relativiteitstheorie van onze Albert. Die stelde daarin dat er niets sneller kan bewegen dan het licht: 300.000 kilometer per seconde.
Allereerst moet ik hier toch even de opmerking kwijt dat het mij niet verbaast dat de Italianen een dergelijke meting doen. Het kan gewoon gezegd worden dat in Italië alles wat zich voortbeweegt sneller gaat dan ergens anders. De scooters, auto’s, speedboten, fietsen en motoren: vraag het de kenner en hij zal het zonder aarzelen beamen. In Italië rijdt alles harder. Maar ik geef toe dat die snellere Neutrino misschien wel een beetje teveel van het goede is.
Op een iets serieuzere toon: we hebben waarschijnlijk een probleem met Einsteins (gepikte) formule E=mc², die door het toedoen van Andy Warhol zo beroemd geworden is onder de popart minnende 60-ers. Op z’n boerenfluitjes vertaald betekent deze formule namelijk dat de energie die uit een massa kan komen, gelijk is aan die massa vermenigvuldigd met het kwadraat van de lichtsnelheid. Einstein laat zien – op een voor mij niet volledig navolgbare wijze overigens – dat hieruit een maximale lichtsnelheid volgt. Maar als die Neutrino’s daar nu echt bips aan hebben en gewoon sneller gaan?
Ik ben hooguit een half-redelijk geïnformeerde leek als het over theoretische fysica gaat, maar ik heb zo het vermoeden dat de dames en heren wetenschappers bij het CERN – en op alle andere plaatsen waar ze dit experimentele resultaat kunnen reproduceren – op iets uit gaan komen als: “Het lijkt er op dat Neutrino’s geen massa hebben als ze zich met grote snelheden verplaatsen, waardoor de speciale relativiteitstheorie – E=mc² dus – niet meer op gaat…”
Ik krijg daar niets tussen. Het Neutrino is toch al een deeltje met een zeer geringe massa, dus waarom zou zoiets als massaverlies door supersnelheid niet kunnen? Als die m eenmaal uit de formule weg valt, dan is de sky misschien wel de limit.
Waarschijnlijk zit ik er met deze gedachte-richting volkomen naast omdat ik nu eenmaal niet word gehinderd door enige solide kennis van zaken – en omdat fotonen ook geen massa hebben. Maar zo als amateur-wetenschapper ben ik niet bang er een wedje op te zetten. Is er iemand die het aandurft? Overigens, ik begin deze aantekening met de opmerking dat “als het mee zit…” de speciale relativiteitstheorie onderuit ligt. Ik vind dat namelijk iets positiefs, want dat zet gelijk de noodzaak om dan met iets werkends te komen op scherp. En dat is nu wetenschap. Geweldig!
… meet- en interpretatiefouten voorbehouden…
Update 17–6‑2015: Er zit toch iets in. Lees het artikel van Martijn Van Calmthout: Geschiftdeeltje redt Italiaans lab…
