Sommige dingen hebben geinige implicaties: volgens mijn knuffelpaus, de Jezuïet Franciscus, gaan alle dieren naar de hemel. Dat stelde hij tijdens zijn wekelijkse auditie op het Sint-Pieterplein, waar hij van een producent in ezelinnenmelk twee ezeltjes cadeau kreeg: Thea en Noah. Een kind dat rouwde om een overleden hond werd door hem gerustgesteld met de opmerking dat “we op een dag al onze dieren weer terug zullen zien in de eeuwigheid van Christus. Het Paradijs staat open voor alle schepselen van God.” Het verbaast me niets van een Jezuïet – lees intellectueel – die zichzelf heeft vernoemd naar de heilige Franciscus, grondlegger van die andere orde, de Franciscanen. De heilige Franciscus stond bekend om twee dingen: zijn propagatie van de armoede en soberheid van leven én zijn vermogen om met dieren te kunnen praten.
Nu vind ik natuurlijk van alles van de termen eeuwigheid, Christus, Paradijs, met dieren praten en God, maar dat is nu even niet aan de orde. Ik ben fan van deze paus en daar ben ik fier op. Hij schopt zonder blikken of blozen de meest vastgeroeste heilige huisjes om en dat kan ik wel waarderen. En met zijn opmerking dat ook dieren in de hemel komen valt hij zijn voorganger Benedictus-Ratzinger onverholen af. Op zich is dat al een verdienste, maar hij doet nog iets veel leukers en met mogelijk veel grotere implicaties. Hij suggereert met zijn stelling namelijk impliciet maar overduidelijk dat ook dieren een ziel hebben. Want alleen een ziel kan ter hemel varen! Dat is een belangrijke uitspraak voor de christelijke wereld en ik zie de bui al met grote voorpret hangen.
Die constatering van Franciscus heeft nogal wat consequenties. Ik las dit vanmorgen en mij schoot gelijk het boek van Michael Pollan, “The Omnivore’s Dilemma” (2006) door het hoofd. Daarin beschrijft hij de zwaar christelijke eco-boer George Naylor uit Iowa, die op duurzame wijze zijn land verbouwt door er een on-Amerikaans, niet al te groot, gemengd bedrijf op te voeren. Een van de wijzen van bemesting die hij gebruikt is kippen. Deze worden in een verplaatsbare ren over het land geschoven, achter de grazende koeien aan. De koeien maaien het gras en de kippen poepen het gekortwiekte gras vervolgens weer vol. Zo wordt het land bemest en wast de ene hand de andere. Maar dat is niet het hele verhaal. Als je kippen houdt heb je eieren. Maar je hebt ook kippen en daar moet je op een gegeven moment iets mee. George Naylor slacht deze dieren dan ook om vlees te produceren. Hij doet dat in een eveneens mobiele slacht-“contraption”, waarin de dieren snel en pijnloos worden gedood en gevild. En nu komt het: Deze christelijke boer heeft geen probleem met de slacht “omdat hij zeker weet dat de kippen geen ziel hebben!”
Kijk, daar wordt het dus aangenaam verwarrend. Als paus Franciscus nu aankomt met een dierenziel, dan zou dat consequenties moeten hebben voor de slacht. Die zou voor de christelijke boer die zich iets van Franciscus aantrekt, eigenlijk voor een bezwaard geweten moeten zorgen. Ik weet natuurlijk niet hoe gek die mensen zijn, maar ik zie de “Pro Life” demonstraties op de stoep van de abattoirs al voor me. En dat meen ik niet eens zo heel erg onserieus. Een iets afgewaterde vorm is wellicht dat er een nieuwe soort vegetariër gaat ontstaan, namelijk de christelijke.
Het is even afwachten, maar ik verwacht wel wat deining in de christelijke gelederen, zij het misschien alleen onder de katholieken. De ongelovige lekkerbek kan ondertussen gerust blijven ademhalen. Vlees is en blijft in werkelijkheid gewoon onbezield, omdat zielen in de grotemensenwereld natuurlijk niet bestaan. Maar welke kant gaat dit op met de oprechte gewetensbezwaarde? Zal het effect zijn dat de verstokte vleeseter zal seculariseren om zijn gewoonte te kunnen blijven voortzetten? Of is dit het begin van het einde van de energie-slurpende vleesindustrie? Het zijn boeiende vragen. Er zijn veel christenen op de wereld – momenteel zo’n 31,5% van de wereldbevolking, waaronder het percentage katholieken schijnt toe te nemen. Dus het laatstgenoemde effect zou wel eens onverwachte maar goede nevenschade kunnen zijn van dat geloof. We kunnen er niet omheen. Die katholieken staan misschien zonder het nog te weten op scherp om de wereld een hele grote dienst te bewijzen.
