Ik wist het. Het heeft geen enkele zin om te hopen op een beter verleden, want dat had ik al eens gehoord van een maatje van me. Dat is heel jammer, want ik had die snedigheid liever zelf verzonnen. Maar spijt heb ik niet. Want spijt hebben heeft geen zin – in ieder geval niet meer voorbij een bepaalde leeftijd.
Ik draai hierboven vorm en inhoud in elkaar als een uitgefocuste fractaal-vergelijking. Leuk is dat. Maar: noteer voor toekomstige referentie dat het voor jongeren wel degelijk zin heeft om spijt te hebben van dingen die ze niet hadden moeten doen, omdat die nog kunnen sleutelen aan hun toekomst en zo een tweede kans kunnen ritselen. Voor ouderen heeft het echter geen zin meer, en is het afnemen van dergelijke gevoelens zelfs gezonder dan ze wel hebben. Zo zie je maar. Ons lichaam weet wel wat goed voor ons is. Letterlijk:
“Our results suggest that disengagement from regret reflects a critical resilience factor for emotional health in older age.…”
Dus houd maar op met dat gejank en die kinnesinne over vroeger. Je wordt er letterlijk ziek van. De Duitse wetenschappers die ik hierboven citeer en die het bovenstaande getest en gevonden hebben, hebben er een rapportje over geschreven dat de moeite van het lezen waard is. Het leest niet gemakkelijk, maar interessant is het wel. Als boodschap aan de professionele spijtoptanten zou ik willen meegegeven dat je er goed aan doet om na te gaan hoeveel zin je sentimenten eigenlijk nog hebben. Mijn omgeving biedt genoeg kandidaten. Mijn (verdwaalde) publiek waarschijnlijk nog meer.
Saillant detail: geinig dat dit onderzoek door Duitsers gedaan werd. De spijtvraag komt tijdens processen over WW-II nog wel eens bovendrijven. Ik heb me vaker afgevraagd hoe de aangeklaagden zich voelden en mij ook wel eens verbaasd over hun gebrek aan spijt. Nu weet ik beter. Het lichaam, mits gezond functionerend, regelt dit zelf bij wijze van overlevingstactiek.
