De Volkskrant meldt vandaag dat de Guatemalteekse autoriteiten de Mexicaanse drugs- en huurmoordenaarsbende Los Zetas verdenken van het doden van 29 landarbeiders. De slachtoffers werden neergeschoten en vervolgens onthoofd in de noordelijke provincie Petén. Het ging daarbij om 25 mannen, 2 vrouwen en 2 kinderen.
Het noorden van Guatemala wordt als doorvoergebied van drugs – voornamelijk cocaïne – naar Mexico en verder naar de Verenigde Staten gebruikt. En aangezien de handel in dat spul erg lucratief is, wordt er door verschillende “aanbieders” met veel geweld gestreden om de beheersing van de markt – aan de aanbod kant dus. Deze strijd wordt gevoerd door de steeds harder groeiende drugskartels, die ondertussen meer macht in de regio hebben dan de reguliere staat.
Bij de definitie van staat horen minstens twee zaken: ten eerste heeft het een monopolie op geweld en ten tweede een monopolie op belastingheffing. Aan beide voorwaarden wordt in ieder geval in Mexico en Guatemala niet voldaan. Geweld wordt door de drugskartels uitbundiger gebruikt dan door de politie of het leger – en ze zijn beter bewapend ook – en diezelfde kartels heffen belasting door middel van afpersing. Beide gebeuren op een dusdanige schaal dat je niet meer serieus van een “staat” kunt spreken die de burger beschermt – en dat geldt op zijn minst voor Mexico.
Alle ellende heeft een bron, en in dit geval is het de enorme afzetmarkt voor cocaïne die de U.S.A. vormt. Dat is dé motivatie voor alle boeren, laboratoria, runners en handelaren die zich met de productie en handel van cocaïne bezig houden. Het zijn de Noord-Amerikaanse tieners en elitegebruikers die de landen aan hun zuidgrens langzaam maar zeker onbewoonbaar maken door hun niet-aflatende vraag naar het witte party-poeder. En toch zijn zij het ook die maar blijven klagen over die immigranten uit het zuiden.
Er is een oplossing, en dat is de volledige legalisering van de productie, handel en gebruik van cocaïne. Dan hebben die kartels in één keer niets meer te doen en wordt Zuid-Amerika in één klap een stuk veiliger. Maar dat is politiek natuurlijk niet haalbaar bij die hypocriete puriteinen in het noorden. Die prefereren een demografische patstelling aan hun zijde van de grens met Mexico en een langzaam uitgeperste bevolking aan de andere kant.
Het is een attitudeverschil dat bij de Noord-Amerikaanse kiezers en politici alles zou uitmaken – vooral een beter en veiliger leven voor de Zuid-Amerikanen. Jammer dat het niet werkelijk kan, zo’n ommezwaai. Het zit er bij de U.S.A. waarschijnlijk niet in, want verder kijken dan hun neus lang is nooit hun forté geweest.
