Maatschappij (versus individu)
- Ontstaat door landbouw / werkverdeling / specialisatie
- Noodzaak van leefgemeenschap
- Noodzaak van structuur / bestuur / regels
- Religie: “Alles wat een supermenselijke legitimatie over menselijk sociale structuren legt. Het legitimeert menselijke normen en waarden door te stellen dat ze komen uit bovenmenselijke wetten.†Sociale functie!
- Elitevorming / territoriumvorming / imperialisme
- Staat – gedefinieerd door:
- Monopolie op belastingheffing
- Monopolie op geweld
- Rogue People: Italië – Romeinen, Renaissance en nu twee staten
- Oorlog om land / resources / overleven
- Gemeenschapsprocessen autonoom?
- Ontstaan van “De Mensheid�
Cultuur
- Mensbeeld: tot voorkort in dienst van heerser, gemeenschap of ideologische cluster (religie, politiek)
- Zelfvervulling betrekkelijk nieuw beeld (<50–100 jaar): individueel welvaartsstreven
- Belangen gemeenschap / groep / individu divergeren: individualisering
- Ideologie (incl. religie): verdeling van de koek
- Beeld van de wetenschap
- Beeld van “mens†als “accountable actorâ€
- Religieuze/politieke scholing ontbreekt steeds vaker; mensen seculariseren en participeren niet meer in de partijpolitiek; kwaliteit electoraat gaat achteruit met navenante gevolgen voor de democratie
Eco(log)(nomie)
- Het groeimodel / extractie-economie / neoliberaal
- Grenzen aan de groei:
- Stikstof: Haber Bosch
- Rundveeteelt: halve landbouwareaal voor veevoer
- Energie en grondstoffen: hoeveel aardes?
- Ode aan de voedselindustrie – efficiënter resourcegebruik – de magnetron als nieuwe gaarkeuken
- Beroepstwijfelaars o.a. klimaatprobleem – Merchants of Doubt
- Nieuwe paradigma’s: Dougnut Economy – Kate Raworth
- Ongelijkheid groeit / revolutie door geavanceerd proletariaat (VS)
Technologie
- Menselijke afhankelijkheid van Tech is apert
- De 5 meter sub-NAP kwestie
- Grachtengordel: 400 jaar terug
- Deltawerken / Informatie infrastructuur / Energie
- Dilemma: veel wetenschap en technologie, hoge afhankelijkheid, weinig wetenschappers en ingenieurs
- Normal Accidents: kerncentrales, stuwdammen, aardbevingen, urinerende bouwvakkers en managers
- Tech-risico’s: industrie, auto’s en Wi-Fi straling
Toekomst
- Mens moet overleven (Species Prime Directive)
- High-Tech salvation: lichte voetstap voor de mensheid
- Computers:
- Weg met het papier
- Energie voor een digitale wereld (BitCoin: gebruikt nu al meer energie dan Denemarken)
- Kunstmatige Intelligentie (HS 2.0 / The Singularity is near…)
- Integratie Tech in mens en omgeving
- Tech gaat over de biologische (elektronische) grens
- Medische wetenschap:
- DNA recombinatie
- De ontworpen mens / kloneren en muteren?
- Leven voor altijd?
- De kwantum revolutie
- Nanotechnologie MEMS
- Energie
- “Let’s Clean up the planet!†(“Yes, we CAN!â€)
- Voorbij ons zonnestelsel, 4 miljard jaar vanaf nu.
- Maakbaarheid van de toekomst
Stellingen:
“De mensheid bestaat niet. “
“We hebben al teveel schade aangericht. Laat alles maar in de soep lopen. “
 “We hebben als mensen de verplichting om te zorgen dat we overleven. “
 “Welvaart is een schaars goed. “
 “De mens is de exclusieve Sapiens op deze planeet. “
