Vraag aan de gemiddelde mens of hij ooit LSD heeft genomen en hij zal “neen” zeggen. Gelukkig maar, want ik heb van horen zeggen dat het flink heftig kan zijn en dat zoiets aardig in je hoofd tekeer kan gaan. Een trip laat je een wereld instappen die je hele brein kan overnemen en waarin je dingen ziet die je je anders nooit zou kunnen voorstellen.
Het schijnt wel veilig te zijn: op een gegeven moment is de trip uitgewerkt en gaat hij voorbij, hoe heftig hij ook was. Dat is wat je als Tripponaut zeker weet. Toch is de ervaring niet voor iedereen weggelegd. Je moet sterk in je schoenen staan om er niet helemaal maf van te worden. Als je iets psychisch onder de leden hebt waarvan je het bestaan niet kent, dan is een trip wel dé manier om het boven water te halen. Daar moet je maar net zin in hebben. Synthetische schizofrenie is voor zover ik weet een goed en zeer treffend alias voor elk heftig tripmiddel. Any takers?
Maar nu deze: vraag de gemiddelde mens of hij ooit een volledige, ‘Brain to Tech”, Virtuele Realiteit (VR) ervaring zou willen hebben en hij zal “ja” zeggen. De aansluiting van het bewustzijn op “The Cloud” is voor velen een aanlokkelijke gedachte. De mogelijkheden die zoiets biedt zijn schier eindeloos. Onsterfelijkheid is er slechts eentje van. Leuker is, dat als je je volledig virtueel/mentaal kunt verplaatsen, dan kun je overal heen en meemaken wat je maar wilt, zonder echt uit je luie stoel te komen. Dat scheelt een heleboel trans-Atlantische vluchten en het zou wel eens hét antwoord kunnen zijn op de de klimaatproblemen als gevolg van de vele vakantiereizen die mensen tegenwoordig ondernemen; vooral als er gevlogen wordt. Jezelf echt fysiek verplaatsen zal een keer helemaal uit de mode zijn. Dat voorspel ik. Het gebeurt natuurlijk niet overmorgen, maar wel binnen 50 jaar.*
Het enige wat je straks nodig hebt als je virtueel reist is een huur-Avatar, die “aan de andere kant” van de VR-sessie je lichaam is; met alle zintuigen en ledematen die je maar wilt hebben incluis. Afhankelijk van de wens neem je er nog een paar meer. De specificaties van je huur-lichaam stel je natuurlijk zelf samen naar gelang je reisdoel. Soms heb je lange en krachtige benen nodig, als je de K2 wilt beklimmen bijvoorbeeld. En soms zul je andere lichaamsdelen willen aanpassen. Het ligt er maar aan wat je van plan bent. Gebruik je een avatar om naar je werk te gaan – het nieuwe, hybride “thuiswerken” – dan regelt de zaak er wel een voor je, die precies kan doen wat zij van je willen. Om te werken hoef je straks dus ook je bed niet meer uit te komen.
De mogelijkheden die door VR en het gebruik van Avatars worden geopend zijn bijna te kinky om je voor te stellen. De fantasie is de enige limiet, zo lijkt het. Ik teken daarom alvast wat zaken aan waarover ik in de komende tijd moet nadenken. Ze zijn ongeordend en (nog) niet systematisch en ze gaan uit van een volledig functionele Virtuele Realiteit, waarin je helemaal – full-body – opgaat. Binnen enkele jaren zal dit werkelijkheid zijn.**
1 – De eerste mens die volledig de VR instapt moet bijzonder moedig zijn! Ik zou het nooit doen geloof ik. De stap terug is vanaf dat moment namelijk een theoretische aangelegenheid die wellicht filosofisch op te lossen is, maar in principe is hij niet meer kenbaar. Voordat je het in de smiezen hebt, stap je in werkelijkheid van de ene VR in de andere en kom je nooit meer echt thuis. (Wie kent dat, een droom in een droom in een droom…?) De film “The Matrix” (1999) laat precies dat beeld zien.
2 – Die nette mensen /annex kapitalisten zijn over het algemeen tegen chemisch drugsgebruik, maar voor de ontwikkeling van hoogwaardige technologie die voor het maken van een volledige functionerende Cyborg of Virtual Experience noodzakelijk is. Zij zien wel een bezwaar in een (altijd relatief beperkte) roes die door chemicaliën wordt veroorzaakt maar niet in een (volledige en brein-omspannende) roes die door HighTech wordt geïnduceerd. Waarom is dat? Omdat de overname van het ego bij VR straks totaal is, anders dan bij het gebruik van drugs? Full & Total VR maakt de volledige controle van het consumentenvolk mogelijk. Drugs niet. Ook hiervoor verwijs ik naar The Matrix
3 – Veel designer-drugs die nu hip zijn werden ooit voor een geheel ander doel ontwikkeld. En het waren overheidsinstanties zoals geheime diensten die dat deden. De bedoeling was dan om een waarheidsserum te maken, een substantie die het mogelijk maakt om de controle van een individu volledig over te nemen of voor een andere vorm van chemische oorlogsvoering op micro-schaal. MDMA – de werkzame stof in elke XTC pil – is hiervan het meest bekende voorbeeld.
4 - Een chemische trip houdt altijd op, omdat op een gegeven moment de substantie die hem veroorzaakt uit je lichaam weg is. Bij een VirtualTech trip weet je dat niet en is het afhankelijk van degene die aan de knoppen zit (en jou je reis laat maken) of van een automatische schakel-mechanismen in jouw VR-cabine thuis. Dat moet dan wel altijd storingsvrij blijven werken.
5 – De VR is zo kneedbaar dat deze snel veel aantrekkelijker te maken is dan de echte realiteit. Bijvoorbeeld, als je in de VR een heftig seksleven hebt dat je volledig bevredigt, terwijl je in het echt niet wordt aangekeken, dan moet je wel erg gediciplineerd zijn om nog terug naar de realiteit te willen. Een heftige, mondiale VR-verslaving van de mensheid ligt misschien wel op de loer.
Zo zijn er nog meer vragen te bedenken en dat zal ik ook doen. Eén ding staat als een paal boven water: de eerste mens die zich volledig in The Cloud laat opnemen is een pionier van de uiterst dappere soort. Hij of zij zal zich ergens in een relatief primitief laboratorium – in verhouding tot de confectiemiddelen die 10 jaar nadien beschikbaar zullen zijn – laten digitaliseren en laten uploaden. Daarbij zijn nog niet alle veilgheids-voorzieningen die er zouden moeten zijn aanwezig. Het zal hem/haar niet tegenhouden. Dat is nu eenmaal het voorland van de gedreven wetenschapper, opererend aan de grens van het menselijke kunnen. Wie kent niet het voorbeeld van Madame Curie, die door stralingsziekte – veroorzaakt in haar eigen laboratorium – is overleden?
*) Dit verzin ik helaas niet zelf. De geniale schrijver William Gibson (1948) heeft dit concept op meesterlijk wijze gebruikt in zijn boek “The Perispheral” (2014) en het is ook te zien in de film Avatar (2009).
**) Ik zeg het er maar even bij, omdat ik regelmatig word geconfronteerd met vragen als “Maar met zo’n gekke bril op is het toch heel anders… ?” Mensen die hun gebrek aan fantasie en inzichten als standaard beschouwen zijn buitengewoon vermoeiend. Mensen die geen progressie in de toekomst zien omdat ze denken dat iedereen even slim (of dom) is als zij trouwens ook. Het is zeker dat avatars, VR, cyborgs en synthetisch leven voor onze beleving straks even echt zullen zijn als de wereld die we nu om ons heen zien. De Tech van vandaag is ook heel erg anders – en vooral heel erg veel beter – dan die van 50 jaar geleden en de snelheid van ontwikkelingen neemt toe. Dat houdt in dat deze Tech over 50 jaar verder en harder is ontwikkeld dan in de vergelijkbare periode tussen nu en 1967.
