Volgens het Republikeinse Genootschap kunnen we op ons staatshoofd-gebeuren zo’n 345 miljoen €uro op jaarbasis besparen als we Nederland zouden omschakelen van de constitutionele monarchie die we nu zijn naar een republiek. Ze geven daarbij wel aan dat dit inzicht met wat creatief rekenwerk tot stand kwam.
De Zwitserse president kost volgens het RG rond de 420.000 €uro. (Ik hoop dat ze niet vergeten zijn het bedrag van Zwitserse Franken naar onze €uro om te rekenen.) Ik ben sceptisch over dat getal, want ik vraag me af of daar ook allerlei verborgen kosten in zitten die niet zo opvallen. Bijvoorbeeld: een ex-president moet de rest van zijn leven worden bewaakt omdat hij op de hoogte is van staatsgeheimen. Om hem on-chantabel te houden geldt die beveiliging ook voor zijn familie. Of die €420-duizend wel klopt waag ik daarom te betwijfelen. Een president zou wel eens een aardige cent duurder kunnen zijn dan ze bij het RG denken.
Ondertussen betalen we per Nederlander zo’n €21 per jaar voor onze monarchie. Daarbij wil ik een kleine aantekening maken. Mijn kinderen betalen geen belasting dus die worden niet aangeslagen voor onze royalty. Nederland heeft op dit moment de beschikking over iets meer dan 13 miljoen (inkomsten-)belastingbetalers. Als je daar de kosten van onze koning over verdeelt dan kom je dicht bij de €28 in plaats van €20 per jaar. Wat ik niet meereken is de niet-inkomstenbelasting, die iedereen die hier in Nederland geld uitgeeft betaalt.
Ik ben geen cijfer-crack, dus hoe je hier nauwkeuriger moet calculeren weet ik niet, maar de lasten worden dus wel iets breder gedragen. Althans, dat denk ik, maar misschien klopt dat niet. Ik betaal natuurlijk ook die niet-inkomstenbelastingen, net zoals iedereen die niet IB-plichtig is. Van mijn netto inkomen – dus ná belastingheffing – betaal ik nog eens ongeveer 20% aan BTW’s en accijnzen; waarbij die laatste stijgt naarmate ik meer drink, rook of auto rijd.
De moraal van dit verhaal: als ik per maand €4.500,-/€3.000,- bruto/netto verdien, dan vloeit daarvan nog eens gemiddeld €600,- aan BTW naar de schatkist, bovenop de €1.500,- piek die ik al aan IB afdraag. Ofwel, op een bruto inkomen van €4.500,- betaal ik uiteindelijk €2.100,- aan belastingen. Daarbij weet ik niet eens of ik over leges ook BTW betaal.
Blijft de vraag: vind ik dat ik teveel aan onze monarchie kwijt ben? Als ik kijk naar de goodwill die de Oranjes weten te kweken – zowel binnen als buiten Nederland – dan moet ik toegeven dat ik het niet zo erg vind om die paar tientjes per jaar te betalen. Het komt neer op ongeveer anderhalve krat Grolsch, inclusief BTW en accijnzen. Daar merk ik nix van en we worden door ons koningspaar toch aardig op de kaart gezet. Ik vermoed dat een president dat minder goed zou doen omdat die geen vast gezicht vertegenwoordigt zoals een koning dat doet. Wie weet nog de presidenten van bijvoorbeeld Duitsland vanaf nu tot een jaar of 50 terug? De Duitsers zelf weten dat volgens mij niet eens. Wij – en met ons het buitenland – weten het allemaal: ons staatshoofd was een Oranje. Continuïteit heet dat, en wel ruim over de termijnen van de regeringen heen.
Het schept vertrouwen voor ons in het buitenland, dat koningshuis; terecht of onterecht maakt daarbij niet uit. Ik ben eigenlijk een republikein, maar naar het blijkt eentje met onmiskenbare royalistische trekjes. Is dat te volgen? Voor mij wel. Ik zie meer voordelen, namelijk dat er aan dat huis veel geld wordt uitgegeven waarmee de economie aardig gestimuleerd wordt. Al die vaklui die de paleizen onderhouden, al die chauffeurs en beveiligers en iedereen die een functie bekleedt rond ons vorstenpaar, daar is toch nix mis mee?
