Na een YouTube filmpje van gisteren, waarin Trump zijn intenties voor de eerste 100 dagen van zijn aanstaande bewind uit de doeken doet, moet ik toch iets positiefs over hem optekenen. Er is veel mis met hem en zijn campagne heeft hem laten zien als een onbehouwen boer met een enorme plaat voor zijn kop, maar langzamerhand wordt ook een Trump zichtbaar waarover ik met de beste wil van de wereld niet onverdeeld negatief kan zijn.
Ik ben er nog niet helemaal uit of ik lijd aan politiek opportunisme (ik was al eerder positief over Trump) maar ik ben zeer gecharmeerd van een aantal zaken die hij gisteren heeft aangekondigd. Zijn terugtrekking uit allerlei handelsakkoorden en zijn onverholen protectionisme vind ik persoonlijk een hele goede zaak. Internationale handel is een van de meest belastende menselijke activiteiten voor onze planeet en het terughalen van industriële productie naar eigen land is daarom een heel goed ding. De “duurzamen” roepen dat al jaren, inclusief ikzelf en aan hen die nog twijfelen raad ik aan het boekje “Cradle to Cradle” (2002) van William McDonough en Michael Braungart eens goed door te lezen.
De beweging van het ongebreidelde globalisme naar de intentie om weer in Amerika te produceren is een hele gezonde, die kennelijk de botheid nodig heeft van het soort dat Trump – in tegenstelling tot alle andere ex-gegadigden (met uitzondering van Bernie Sanders) – kan leveren. Amerika is volgens veel analisten in de laatste 20 jaar afgegleden naar een consumentencultuur die haar spullen vooral uit het buitenland betrekt, die de eigen industriële productie heeft verlegd naar lagelonenlanden (zoals Mexico) en waar high-finance de economische hoofdmoot is geworden. Dat moet anders, volgens Trump en ik ben het daar van harte mee eens. Hij wil weer banen in de productiesector om de industrie te versterken in plaats van die exclusieve financiële windhandel met geld waar alleen de kapitalisten (ten koste van de gewone burger) van profiteren. Hij wil talent uit eigen land naar de high-tech bedrijven van o.a. Silicon Valley halen en hij stuurt aan – net als Kennedy met zijn maanlanding – op een algemene nationale boost in innovatie. Voor zover ik het nu kan overzien is hij in deze eeuw de eerste Amerikaan met enige relevante slagkracht die dat structureel en op een zinvolle manier lijkt te gaan aanpakken.
Een ander geweldig plan: Trump legt een restrictie op de Washingtonse lobby, die hij straks als het meezit effectief uitschakelt als de belangrijkste “democratische” machtsfactor. Volgens mij wordt dat, samen met zijn isolationisme, een van de grote zegens van het Trumptijdperk, waarvoor de anti-globalisten van de wereld hem nog eens dankbaar zullen zijn. De zeggenschap moet weer terug naar waar deze thuishoort: naar de kiezers (hoe dom die ook moge zijn). Dat is hoe een democratie (Grieks: demos = volk, kratein = besturen) behoort te werken.
Even een opmerking over Trumps Mexicanengedoe: het besef lijkt te bestaan dat massale deportatie van “illegale” Mexicanen een te grote impact zou hebben op de Amerikaanse economie. Er bestaat grote afhankelijkheid van die migranten voor bijvoorbeeld het werk dat geen Amerikaan meer wil doen. De Mexicaanse hulpen in het huishouden zijn niet meer te tellen, zeker niet in de zuidelijke staten. Ik heb in de jaren 1980 al eens een Mexicaanse spreekster op een vrouwensymposium horen zeggen dat de Amerikaanse vrouwen hun emancipatie verwezenlijken op kosten van de Mexicaanse, die vanwege de armoede in eigen land de grens over moeten om te werken. Die vrouwen willen dat ongetwijfeld ook liever in eigen land en dichtbij het eigen gezin doen. De westerse levensstijl en de emancipatie van de Amerikaanse vrouw – die betaald werk en carrière maken hoog in het vaandel zetten – dicteren echter iets anders. Die veroorzaken juist die grote vraag naar de diensten van een huishoudster. Het werkt net zoals de Amerikaanse verslaving aan cocaïne. Er is in de V.S. een enorme markt voor dat spul en daarom wordt het (in Zuid-Amerikaanse landen) geproduceerd en noordwaarts gesmokkeld. Het is zinloos om de producent of de expediteur daarvoor plat te slaan terwijl ondertussen de markt onveranderd groot blijft. Dat dit simpele principe maar niet aan schijnt te komen in dat met marktwerking doordrongen neoliberale Amerika, blijft me toch verbazen.
Tenslotte iets heel geks: ik vind Trump ineens bijzonder sympathiek overkomen, zelfs wat zijn smoelwerk betreft. Hij spreekt goed en ongekunsteld, hij zegt dingen die zin hebben en hij lijkt authentiek in zijn intentie om het leven voor alle Amerikanen beter te maken. Wat ik wel bijzonder irritant vind is zijn gesticuleer. Hij zou op zijn handen moeten zitten als hij in beeld is. Wat zijn globale overkomen betreft ben ik echter 1.000 % positiever over hem dan ik twee weken geleden nog durfde dromen.
Zie verder: een overzicht van mijn notities over Trump…
