In aanvulling op mijn aantekening over Griekenland van eergisteren over de oplossing van het Griekse begrotingsprobleem moet ik noteren dat daar een effectieve kracht op gang is gekomen tegen de Pavlov-manoeuvre die “Shock Doctrine” heet. Deze door Naomi Klein bedachte term komt in het kort op het volgende neer: Als een land in de problemen is gekomen door een crisis, dan moet het excessief privatiseren en haar staatsapparaat rigoureus afslanken, om zo de begroting te verkleinen. Onder die voorwaarden biedt het IMF vervolgens hulp. Ik ga hier niet in op details, maar het betekent in de regel dat een kleine groep magnaten de infrastructuur van een land voor een prikkie overneemt, dat ambtenaren ontslagen worden, dat de minima de harde klappen krijgen van het herstel en dat de torenhoge door “hulp” veroorzaakte schuld van een land over vele decennia achteraf moet worden gefinancierd door de belastingbetalers.
Dat was ook het plan in Griekenland, zij het dat de schokdoctrine niet – zoals normaal het geval is – na een natuurramp werd geïmplementeerd, maar na een decennialang fiscaal wanbeheer. Tot afgelopen zondag. Ik zie vandaag met groot genoegen dat de nieuwe regering de door €uropa opgelegde neoliberale bezuinigingsdrift heeft gekeerd. De ambtenaren die hun baan kwijt waren zijn weer aan het werk, de privatisering van de haven Piraeus en het nationale energiebedrijf gaan niet door, het minimumloon is weer opgetrokken naar een acceptabele hoogte en de ongebreidelde hulp-schuldstijging is vooralsnog gestopt. Brussel kan wat Athene betreft met zijn draconische agenda, die de voorgaande punten in geïnverteerde vorm als voorwaarde voor financiële hulp had gesteld, lekker op het dak gaan zitten. Je kunt er van alles van vinden, maar ik zou graag zien dat onze socialisten daar een voorbeeld aan nemen; zeker als ze hier binnenkort richting het regeringspluche gaan.
Anderzijds is het wel jammer dat Griekenland meelift op het populistische gehuicheld met Rusland. Ik zou in de verleiding kunnen komen om te denken dat ze daar centen voor wil zien, ware het niet dat Rusland geen harde valuta meer te makken heeft.* Het gedweep van de nieuwe Griekse regering met Russische ultra-nationalistische “denkers” – i.c. nieuweling Nikos Kotzias van Buitenandse Zaken en Alexandr Doegin van het onfris rechtse en orthodoxe Pamjat – bevalt me in het geheel niet. Een uiterst-linkse regering zou beter moeten weten dan zich te associëren met antisemieten, orthodox-christenen en ultra-nationalisten.
Aanvulling 30–1: Volgens Flip de Kam, hoogleraar “economie van de publieke sector” aan de Rijksuniversiteit Groningen in De Volkskrant zal de schuld van Griekenland grotendeels gesaneerd moeten worden. Griekenland kan dat afdwingen door anders bij elke Europese unanimiteitsbeslissing met een chantage-veto te zwaaien. Griekenland kan niet uit de Euro gegooid worden, daarin voorziet het verdrag niet.
Om kort te gaan: er rammelt veel aan dat Europact, waarin ook als geen voorzieningen zitten om lokale munten de devalueren en waar speculanten de hele valuta-zone omver kunnen trekken. Goed gedaan.…. NIET!
Aanvulling 31–1: Nog een erg interessant artikel van Paul Krugman in De Volkskrant van zaterdag, waarin staat uitgelegd dat de Griekse schuld er vooral eentje is aan de crediteuren die zelf de crisis hebben veroorzaakt. Een must-read! Griekenland is wellicht een lichtend voorbeeld voor alle landen die de hegemonie van het kadaver-kapitalisme willen doorbreken.
*) Aanvulling 10–2: ik krijg al bijna gelijk. Griekenland dreig er vandaag mee ergens anders geld te gaan halen als Europa star blijft. Rusland wordt gezien als een optie, maar ook de V.S. en China. Dat wordt dus leuk pokeren voor Griekenland, die met een beetje slim spelen het onderste uit de kan zou kunnen halen. Ik voorspel dat het uiteindelijk de V.S. gaan worden, met China op een goede tweede plaats. De V.S. zullen proberen Rusland koste wat het kost buiten dit spel te houden, om haar geen gelegenheid te geven een wig in het hart van Europa te drijven. Andersom heeft Rusland hiermee natuurlijk wel een aardig breekijzer te pakken als zij Griekenland toch weet te financieren. We gaan het zien. Het is spannend.
