In Marokko is het vervaardigen en verkopen van boerka’s en niqabs binnenkort verboden. De regering heeft dit in een decreet afgekondigd en geeft het een graceperiode van 24 uur vanaf het moment van publicatie. Alle ateliers die dat soort kledingstukken maken moeten binnen die tijd de op voorraad liggende items verbouwen tot iets anders om inbeslagname te voorkomen.
Het verbod op fabricage en verhandeling van het volledig bedekkende kledingstuk loopt waarschijnlijk vooruit op een algeheel draagverbod van de kleding die alleen de ogen onbedekt laat. Zo uit de media luisterend zal het wel met veiligheid te maken hebben en begrijpen ze nu ook in Marokko – geen heel erg boerkazwaar land van nature dacht ik – dat dit voorgaat op archaïsche en mensonterende kledingvoorschriften die lijken te zijn ingegeven door zielig machismo.
Een geinig dingetje hierbij is dat de Marokkaanse staat kennelijk iets kan besluiten dat sterk tegen de interne cultuur/religie ingaat en dat ze daar geen punt van maakt. De religie wordt daarmee ondergeschikt gesteld aan de staat. Ik ben daaraan gewend, maar in Marokko ligt dat volgens mij anders. Daar veinst men in ieder geval god hoger te schatten dan de wereldlijke macht. Kennelijk valt dat dus heel erg mee allemaal. Het geheel heeft in ieder geval een wat totalitaire bijsmaak, maar dat heeft ook een voordeel: er kunnen beslissingen genomen worden met een totaal gebrek aan draagvlak. De afschaffing van benzinebrommertjes als anti-smog maatregel in een enkele grote Chinese stad getuigt daarvan.
Er blijven nog wat vragen over, zoals: als dit het begin is van een soort interne realpolitik, waarbij de traditionele heilige huisjes zomaar ineens omver gehaald kunnen worden, wat zegt dat dan over de rest van Marokko en haar ontwikkeling in de richting van een min-of-meer democratisch land? Gaan er meer landen op de Noord-Afrikaanse rand volgen?
Het Marokkaanse boerkaverbod lijkt me een hele heftige wijziging in iets dat stevig in de cultuur zit vastgebakken en ook al heel lang. Het gaat niet om iets kleins maar over iets wat heel ingrijpend is. Is dit een eerste vallende dominosteen die er meer laat volgen? Het zou misschien niet zo gek zijn want alle staten op de Noord-Afrikaanse rand moeten snel emanciperen en daarna, zodra dat gaat, democratiseren. Voor dat laatste schat ik – niet voor de eerste keer – nog wel in dat er minstens enige decennia voor nodig zullen zijn om in die regio een vruchtbare en werkende basis voor democratie te verwezenlijken. Dat weerbarstige moslim-staat-probleem blijft immers: daar lopen ze in vergelijking met ons zo’n 400 jaar achter en de democratibiliteit is navenant laag.
