De titel van deze notitie klinkt mij als muziek in de oren. Want ik vind dat namelijk ook, dat niet ieders mening belangrijk of zelfs maar de moeite van het horen of lezen waard is. Ik accepteer daarbij ook dat er mensen zijn die dat van mijn epistels zouden kunnen denken, maar daar kan Carlito dus in het geheel niet mee zitten.
Ik kom dit citaat tegen in de nieuwe “Kijk”, mijn lijfblad van weleer, nu bij tijd en wijle geheel belangeloos bij me in de brievenbus gedeponeerd door een hele aardige buurvrouw. De hoofdredactrice van dienst – Vivianne Bendermacher ‑Â spreekt zich uit:
“Mensen met een mening… Soms krijg ik er jeuk van. Vooral wanneer de meningÂspuiende mens in kwestie eigenlijk weinig verstand van zaken heeft. Of wanneer een mening er totaal niet toe doet, omdat de feiten nou eenmaal anders uitwijzen. Als wetenschappelijk onderzoek bijvoorbeeld aantoont dat de zoetstof aspartaam geen kanker veroorzaakt, is het totaal niet relevant om op te merken dat jij ‘denkt van wel’ om de discussie vervolgens af te sluiten met ‘ieder zijn waarheid’. (Bij die laatste contradictio in terminis zeg ik mijn vertrouwen in jou sowieso op, maar dat terzijde.)”
Kijk (!). Daar kan ik me nou helemaal in vinden! Want de hoeveelheid bullenschijt die rondzingt over de wereld is werkelijk niet te geloven. Ik heb wel eens een psycholoog horen verzuchten dat “al die idioten nog stemrecht hebben ook”. Al die idioten waren dan de mensen die van alles en nogwat denken te “weten”, die hun meningen voor feiten aanzien en daar anderen maar ook vooral zichzelf nog mee lastig vallen ook. Door de bank genomen is dat vaak vrij onschuldig. Vooral als het gaat om domme “zekerheden” zoals “WiFi is slecht voor je” of “ik neem geen pijnstillers omdat ze ongezond zijn” of dat buitengewoon twijfelachtige maar hardnekkige “Collectieve Geheugen” waarover sommige mensen maar blijven fantaseren. In het ergste geval zullen deze mensen thuis verstoken zijn van Internet, terwijl ze een knallende hoofdpijn plichtsgetrouw uitzitten, ondertussen natuurlijk vlijtig bijdragend aan een fictief stukje “genetische cultuur”. De werkelijkheid is uiteraard anders: op deze wereld hoeft niemand meer zonder netwerkt te zitten en jezelf pijn laten lijden is al helemaal onzinnig. En met dat collectieve geheugen – dat op de een of andere geheime manier in de genen zou zijn opgeslagen – hadden we dacht ik vlak na Hitler Duitsland al korte metten gemaakt. Maar goed, er zijn mensen die nu eenmaal echt niet beter willen weten. Het zal wel een misleide vorm van lijfsbehoud zijn.
De KIJK die ik hierboven citeer gaat echter over een veel interessantere issue dan Wireless Netwerken, foute pseudo-genetica of eigenwijs pijnlijden. Deze uitgave gaat namelijk over de proliferatie van de “democratie”. Dat is een heet onderwerp. Vooral nu Rusland en China zich mondiaal steeds breder maken. Want wij zijn nogal eens geneigd om Democratie met een hoofdletter te schrijven, omdat wij dat nu eenmaal de beste of de “minst slechte” vorm van bestuur vinden. Maar daarover hebben dus hele volksstammen een andere mening. De consequentie van ons inzicht is echter dat ook waaskoeken, die van toeten noch blazen weten, een stem in de vorming van de regering krijgen. Hier in Nederland is dat gelukkig getrapt, dus een directe keuze voor een regering is er (gelukkig) niet, maar toch. Als we hier niet uitkijken dan komt er misschien een keer een fundamentalistische moslimpartij aan de macht. Het is voor onze islam-broeders namelijk gewoon een kwestie van goed doorfokken om een electoraat van voldoende gewicht te krijgen. En dan kunnen hele gekke denkbeelden wel eens tot wetten en regels gaan leiden. In Irak is de huwbare leeftijd voor meisjes op 9 jaar gezet. Daar vinden ze kinderverkrachting kennelijk legitiem, terwijl we dat hier zo ver van ons bed als mogelijk willen houden. Van hetzelfde laken een pak zou een hippie partij zijn, die de vooruitgang in het algemeen en WiFi en Paracetamol in het bijzonder zou willen verbieden. Ik bedoel maar, het “volk” mag dan wel een hele correcte bestuurder zijn, maar slim is het volk absoluut niet – en haar wetgeving alsmede haar bestuur zijn bij een volledige en ongefilterde democratie dus navenant.
Nog even iets anders. We lachen ons altijd rot om die domme Amerikanen, maar ik kan mij de vakantieman van Frits Bom nog goed herinneren, waar het merendeel van de door hem ondervraagde mensen niet eens hun eigen vakantiebestemming op een kaart kon aanwijzen. Dat is nu de intelligentie die onder onze democratie ligt.
Hoe langer ik er over nadenk hoe meer ik denk dat we ons op een volle planeet van een jaar of 200 in de toekomst geen luxe als een volwaardige democratie met ongebreidelde individuele keuzevrijheid meer kunnen veroorloven. Daarvoor missen we met een wereldbevolking van meer dan 20 miljard mensen straks toch echt de resources. Of is er soms iemand die wil gaan vertellen wie er zich wel of niet meer mag voortplanten? Die paradox voor het behoud van de democratie is wel geinig, moet ik zeggen. Maar de dappere brenger van dat idee mag dan gelijk een klein snorretje laten staan.
