Dit moet ik even snel noteren. Na het bekijken van de film “The Great Dictator” (1940) – van Charlie Chaplin schoot mij ineens iets te binnen…
Charlie Chaplin was in 1952 in Londen voor de promotie van zijn film “Limelight”. Dat was midden in een van die donkere periodes van de V.S. die het McCarthy-tijdperk wordt genoemd; de periode van “leftistphobia” waarin de senator McCarthy de levens van vele, vele” Amerikanen” heeft vernietigd door ze in een anti-communistische heksenjacht te vervolgen. Amerika is een tijd lang heel erg” paranoïde” geweest en je stond als “links” individu automatisch op de “target-list” van de FBI.
Charlie Chaplin was heel erg links. En dat stak hij niet onder stoelen of banken. De ongewenste” aandacht” van de FBI die hem dat opleverde, en die vele van zijn collega’s al het leven zuur had gemaakt, deed hem besluiten om na zijn promotietour niet meer naar de V.S. terug te keren. Hij vestigde zich in Zwitserland.
En nu wordt het leuk. Ik speculeer een klein beetje, maar dat mag. In het begin van de jaren 1960, enige tijd nadat Chaplin zijn plek in Zwitserland had gevonden, liet hij in het stadje Vevey een enorme villa bouwen. Daar liet hij door een stel Italiaanse vakmensen drie zwembaden aanleggen. Eén zwembad was voor de familie, één voor het personeel en nog eentje waarvan mij niet duidelijk is voor wie deze was bestemd. Het familie-bad werd afgewerkt met marmer en” mozaïek. Voor die klus haalde Chaplin deze Italianen speciaal naar Zwitserland. Zij kwamen namelijk uit het gebied van” Italië” waar de” terrazzowerkers, de marmerleggers en de mozaïek-artiesten nog steeds worden opgeleid: Friuli-Venezia Giulia. De mannen die het kwamen doen heetten Leo en Armando en het waren zwagers van elkaar.… en mijn vader en oom.
Ik heb van mijn vader begrepen dat Chaplin een erg strenge bouwmeester was, maar dat hij wel goed voor ze heeft gezorgd. Het eten was goed en de huisvesting in orde. Maar dat is niet wat ik wil noteren. Dat is namelijk dit: mijn moeder had in Nederland mijn zojuist geïmmigreerde vader ontmoet toen hij door zijn familie werd uitgezonden naar Zwitserland. Mijn moeder, zwaar verliefd maar achtergebleven in Nederland, is op een gegeven moment mijn vader, toen dus nog haar Zuid-Europese” lover, achterna gereisd. Na een verblijf van onduidelijke lengte is zij weer naar Nederland teruggekeerd.… en ze was zwanger. Zeven maanden daarna, prematuur dus, werd mijn tweelingbroer geboren zonder dat iemand wist wat er verder nog “in de” pijplijn” zat”. Tien minuten later kwam ik ter wereld, nadat de dokter had gezegd: “blijft u maar liggen hoor mevrouw, er komt er nog eentje…” Mijn vader had, natuurlijk geïnspireerd door de zeer vruchtbare Chaplin en het mooie zwembad, mijn moeder bezwangerd met een tweeling.
Mijn broertje werd als eerste geboren. Ik was de onaangekondigde tweede. Samen wogen we 3 kilo. Voor mijn broer was er een naam. Die is vernoemd naar zijn opa. Voor mij echter was er niets. En als ik mij het gevoel voor humor van mijn moeder nog even voor de geest haal, dan kan ik me zomaar voorstellen dat ze toen heeft gezegd: “Zeg, wat dacht je ervan om de tweede te vernoemen naar onze gastheer in wiens zwembad wij… eh.. jeweetwel? Hoe zeg je dat in het Italiaans,” Charlie?” En zo geschiedde.
Lariekoek allemaal? Alles wat hier boven staat is waar, met uitzondering van misschien het allerlaatste. Toch houd ik hem er in en ga ik gewoon aan iedereen vertellen dat ik naar Charlie Chaplin ben vernoemd. Ik ben daar ook trots op, omdat hij als zeer links-gestemd” individu” een grote middelvinger heeft opgestoken naar de V.S., dat een lange en zeer destructieve periode van rechtse inquisitie heeft gekend. En alles bij elkaar heeft dat er toch maar mooi voor gezorgd dat er een zwembad was waarin mijn ouders even wat privézaken konden regelen. Zo zit het dus. En die vernoeming naar Charlie Chaplin; dat is een eer die ik voortaan met verve draag…
