Helemaal gerust ben ik er niet op, maar eigenlijk hoop ik dat advocate en ex-roker Bénédicte Ficq door de rechter ontvankelijk wordt verklaard bij haar strijd tegen de tabaksindustrie. Haar gedachte is simpel en rechtlijnig: BigTobacco (BT) verkoopt producten waarvan de gebruikers ziek worden en zelfs kunnen sterven. Dat zou verboden moeten worden.
Als je er langer dan een minuut over nadenkt dan is de logica van Ficq’s aantijging onontkoombaar. Roken is super ongezond en toch wordt BT niets in de weg gelegd om haar ondeugzame waar op de markt te brengen. Met de eindeloze regulering van voedsel en drank binnen ons soms regelzieke Europa – dat zelfs kromme komkommers in de winkelschappen verbiedt – is het heel eigenaardig dat tabak niet met militaire precisie wordt gecontroleerd. Het enige wat je met veel goede wil een (rudimentaire) vorm van “schademanagement” zou kunnen noemen, is de torenhoge accijns op dat spul en het verkoopverbod aan personen onder de 18 jaar. Dat is geen ingreep die hout snijdt. De verantwoordelijkheid om geen tabak te kopen wordt zo volledig bij de consument neergelegd. Ik laat hier de zeer verleidelijke staatsinkomsten van 3,2 miljard €uri per jaar buiten beschouwing, maar dat zal niet triviaal zijn voor bv-Nederland. Voor dat geld kan heel Groningen aardbevingsbestendig worden herbouwd. Ik kan me er niet aan onttrekken dat de BT-lobby dit punt regelmatig bij beleidsmakers en bestuurders onder de aandacht brengt.
Ficq begint haar strafklacht tegen BT omdat zij terecht stelt dat zeker rokers die verantwoordelijkheid eigenlijk niet kunnen nemen. Tabak is uiterst verslavend; vooral de nicotine die er in zit. Het is zelfs een publiek geheim dat BT het nicotinegehalte van tabak verhoogt, om zo van haar klandizie verzekerd te zijn. Ofwel: de roker wordt actief gemanipuleerd om te blijven roken en blijft – als een junkie aan zijn heroïne – gezellig verslaafd en daarom afnemer van een of ander nicotine-vehikel. Door de tabaksindustrie aan te klagen denkt Ficq tabak in de richting van de opiumlijst te duwen. Ik wens haar veel succes en ik hoop van harte dat ze gelijk krijgt.
Klein minpuntje: ik ben een fervent roeszoekende consument. Ik drink wel eens een glaasje. Ik vraag me af of een tabaksverbod niet gaat leiden tot een vrij logisch vervolg, namelijk een alcoholverbod. En als dát schaap eenmaal over de dam is, dan volgen er geheid meer. Suiker, cafeïne, bepaalde vetten, energy-drankjes, het zijn allemaal dingen die we beter zouden verbieden als de volksgezondheid ons lief is. Het geeft maar aan dat wet- en regelgeving in deze tak van sport erg ingewikkeld kan worden.
Er is trouwens een andere oplossing, en dat is natiebreed moslim worden. Want iedereen weet dat de profeet het gebruik van genotsmiddelen verbiedt. Daar houden alle moslims zich netjes aan, ook dat weet iedereen. Dus wellicht wordt dit probleem over een paar decennia, als de grootste godsdienst in Nederland de islam is, vanzelf een non-issue. Op zich kan ik daarmee leven, maar dan moet er wel iets gedaan worden voor die arme jonge meisjes die worden uitgehuwelijkt aan mannen van vier maal hun leeftijd. Eerlijk gezegd vind ik dat nog veel smeriger dan roken en gelukkig is de wet die dat regelt al lang “in place”. Het wordt pas echt gevaarlijk als de moslim-meerderheid hier ook groot genoeg wordt om dat af te schaffen.
Aanvulling 28–9‑2018: aan dit artikel in De Volkskrant te zien zal het moeilijk worden een generieke wetsbasis te creëren voor een algemeen verbod op roesmiddelen waaronder alcohol en cafeïne buiten schot blijven. Wel is er een streven om een dergelijke verbod geregeld te krijgen om de productie van nieuwe “designer drugs” tegen te gaan.
⇤ Klik op het artikel voor een vergroting.
